Mleczaki to jak każdy wie, nie nazwa znanych kwiatów, tylko pierwszych zębów, jakie pojawiają się u małych dzieci. Najczęściej wyrzynają się między czwartym a ósmym miesiącem życia. Jak rozróżnić uzębienie mleczne a stałe? Czy możliwe jest rozwijanie się próchnicy, i jakie działania należy wtedy podjąć? Kiedy następuje wypadanie mleczaków? Na te oraz inne pytanie udzielimy odpowiedzi w niniejszym, dość obszernym i bardzo ciekawym tekście (głównie skierowanym do młodych rodziców, chcących wiedzieć wszystko w kwestii wychowania dzieci, także pod kątem dbania o ich zdrowie).
Różnice między zębami mlecznymi a zębami stałymi
Łatwo można rozpoznać proces wyrzynania się mleczaków. Wówczas niemowlak odczuwa intensywne swędzenie połączone z bólem. Nie dziwmy się zatem, dlaczego ciągle płacze i nie może zasnąć. Na szczęście, kiedy już takie zęby wyrosną, nareszcie dziecko może przeżuwać pokarm bez żadnego problemu. Czy wiecie jednak, jak rozpoznać, czy dany ząb jest na pewno mleczakiem? Wyjaśnimy więc niemal wszystko, co bezpośrednio dotyka ten temat, czyli uzębienie mleczne a stałe.
Okazuje się, że pierwsze pokolenie zębów niby jest zbliżone do zębów stałych, ale pewne różnice jednak występują. Otóż, gdyby przyjrzeć się im z bliska, to da się zauważyć inne korzenie. Są one nie tylko mniejsze, lecz także zdecydowanie cieńsze oraz bardziej proste. Do tego dochodzi kwestia związana ze szkliwem. Nie jest ono tak bardzo zmineralizowane, jak w przypadku zębów nastolatka albo dorosłego człowieka. Oczywiście, też ich barwa wyraźnie odbiega od uzębienia stałego – jest bardziej biała niż kremowa. Należy jeszcze dodać, że tuż przed wypadnięciem mleczaki stają się wyraźnie rozchwiane.
Próchnica na mleczakach
Przejdźmy teraz do kolejnego, równie ważnego punktu w tym artykule pt. „Uzębienie mleczne a stałe”. Mowa oczywiście o chorobie, którą jest znana wszystkim próchnica. Niestety, nie tylko coraz więcej dorosłych ludzi ma z nią problemy. Mleczaki przecież także zaczynają się psuć u dzieci (początkowo pojawia się na nich matowa plama, która po krótkim czasie robi się szorstka, następnie powiększa się, a w kolejnym etapie coraz bardziej ciemnieje!). Jeżeli nie będą leczone, to w przyszłości powstające w ich miejscu zęby stałe również będą skazane na poważne choroby. Stąd trzeba szybko udać się z małym synkiem albo córką do stomatologa, aby sprawdzić stan jamy ustnej i wdrożyć ewentualne, odpowiednie leczenie.
Dobrze, ale skąd ta wczesna lub butelkowa próchnica mleczaków, nawet u niemowląt? Powodem może być jedzenie słodyczy i picie różnych napojów. Wiadomo też, że zęby mleczne nie są tak odporne na ataki bakterii jak stałe, większe i mocniejsze zęby. Co ciekawe, proces zmiękczania szkliwa wywoływany przez kwasy wystąpi jeszcze z innego powodu. Winowajcą jest bowiem młoda, przyszła, nieświadoma zagrożenia matka, która będąc w ciąży, sama unika wizyty w gabinecie stomatologicznym (boi się, odkłada przegląd zębów na później itd.)
Wspominaliśmy o leczeniu próchnicy, na którą narażone są również wszystkie zęby mleczne. Jest kilka sposobów, aby sobie z nią jakoś poradzić. Wystarczy chociażby założyć tanią plombę, dostępną w różnych kolorach (dziecko będzie zadowolone, kiedy jego ząbek zmieni barwę na niebieską albo różową). W innych wypadkach dentysta zastosuje laser, ozonowanie (sprawdzony, używany od lat leczniczy gaz) albo tak zwane lapisowanie (chodzi tutaj o założenie specjalnego preparatu z azotanem srebra o silnym działaniu antybakteryjnym). Jeżeli jednak rozwinął się poważniejszy i niebezpieczny dla zdrowia stan ropny, a co za tym idzie dodatkowo opuchlizna i gorączka, mleczaka nie da się już uratować. Powinno się go wówczas całkiem usunąć, czyli dokonać tzw. ekstrakcji (dzisiaj nie jest to bolesny zabieg, dzięki odpowiednim, silnym znieczuleniom). Na szczęście dzieje się to dość rzadko, więc nie ma powodów do zmartwień.
Uzębienie mleczne a stałe to niezwykle istotna kwestia, tym bardziej że schorzenie, jakim jest próchnica dotyka człowieka w każdym wieku. Szczególnie w dzisiejszych czasach, kiedy mamy znacznie więcej substancji i pokarmów, które wpływają na szybkie psucie się wielu zębów w jamie ustnej. Właśnie dlatego młodzi rodzice muszą uczyć kilkuletnie pociechy, jak dbać o mleczaki. Mamusie alb tatusiowie obowiązkowo powinni pójść z dzieckiem do łazienki, stanąć przed lustrem i dokładnie pokazać, na czym polega systematyczne, dwuminutowe, codzienne (o porze porannej i wieczornej) szczotkowanie zębów mlecznych oraz jak najlepiej i najłatwiej trzymać w ręku szczoteczkę. Czasem trudno to zrobić, bo pasta do zębów może powodować odruch wymiotny (nie zawsze ma dobry smak, stąd warto kupować taką, która przypomina zapach owoców). Co więcej, trzeba dzieciom wyjaśnić, że nie powinny one nic spożywać (szczególnie chodzi o cukierki, ciastka, czekoladę itp. produkty) ani pić bardzo słodzonych soków (oprócz wody gazowanej), gdy już uporają się z wieczornym szorowaniem.
Nie dziwcie się, że tyle zdań poświęciliśmy próchnicy mleczaków. To przecież ważna sprawa, o której trzeba opowiadać na każdym kroku. Wtedy łatwiej można walczyć z takim paskudnym, bolesnym schorzeniem.
Kiedy wypadają zęby mleczne?
Pozostała jeszcze ostatnia rzecz do omówienia w tematyce: uzębienie mleczne a stałe. Mamy na myśli nic innego jak odpowiedź na pytanie: kiedy mniej więcej samoistnie zaczynają wypadać wszystkie mleczaki. Okazuje się, że ów proces odbywa się zupełnie naturalnie, choć czasem zdarza się też, że ząb mleczny nie zniknie sam, tylko zostanie dopiero wypchnięty przez rosnący właśnie w tym miejscu ząb stały.
Ile zatem lat mają dzieci, gdy muszą pożegnać się ze swoimi mleczakami? Najmłodsze najczęściej kończą sześć lat, a nieco starsze dziesięć. Przy czym warto podkreślić, że wypadanie zębów mlecznych szybciej następuje u dziewczynek, a nie u chłopców. Na początek gubione są dwa dolne siekacze. W dalszym etapie kły, a jako ostanie znikają dolne trzonowce. Co zaskakujące, zazwyczaj kolejność wypadania mleczaków jest podobna do ich wyrzynania.
